Shkencëtarët po parashikojnë një rënie mbarëbotërore të madhësisë së familjeve para fundit të shekullit, pasi familjet bëhen më ‘vertikale’ – do të thotë më shumë gjyshërit dhe stërgjyshërit, dhe më pak kushërinjtë, mbesat dhe nipërit.
Në një studim të ri nga një ekip ndërkombëtar studiuesish, krahas modeleve matematikore janë përdorur të dhënat e popullsisë dhe parashikimet për të llogaritur një rënie mesatare të madhësisë së familjes prej 35 përqind deri në vitin 2095.
Reduktimi do të ndryshojë nga vendi në vend – pasi familjet në disa kombe janë zakonisht shumë më të mëdha se ato në të tjerat – por marrë në tërësi, ekipi hulumtues thotë se nënvizon se si rrjeti i mbështetjes së familjes do të ndryshojë gjatë dekadave të ardhshme.
“Ne e pyetëm veten se si ndryshimi demografik do të ndikojë në lidhjen farefisnore në të ardhmen,” thotë shkencëtari social Diego Alburez-Gutierrez nga Instituti Max Planck për Kërkime Demografike në Gjermani.
“Cila ishte madhësia, struktura dhe shpërndarja e moshës së familjeve në të kaluarën dhe si do të evoluojnë ato në të ardhmen?”
Ndërsa studimi nuk thellohet shumë në arsyet e rënies së parashikuar të madhësisë së familjes, ai tregon për një rënie të përgjithshme të shkallës së vdekshmërisë në moshat më të vjetra dhe më të reja.
Ndërsa shkalla e vdekshmërisë bie, ajo mund të kontribuojë në ndryshime në normat shoqërore, faktorët ekonomikë dhe praktikat e planifikimit familjar. Ky trend më pas çon në më pak vëllezër e motra në çdo brez.
Shtoni ndryshimin që po shohim drejt çifteve që kanë më pak fëmijë dhe të kesh fëmijë më vonë në jetë, dhe mund të shihni pse fëmijët e sotëm nuk kanë aq shumë vëllezër dhe motra sa fëmijët e gjeneratave të mëparshme. Kjo më pas ndikon në numrin e kushërinjve, nipërve dhe mbesave – familjes së gjerë.
Në të njëjtën kohë, ne jemi të gjithë duke jetuar më gjatë, në përgjithësi – do të thotë një hendek më i madh midis anëtarëve më të rinj dhe më të vjetër të një familjeje. Anëtarët e moshuar të familjes nuk mund të ofrojnë domosdoshmërisht kujdes dhe mbështetje, dhe në fakt mund të kenë nevojë vetë.
“Gjetjet tona konfirmojnë se disponueshmëria e burimeve farefisnore është në rënie në mbarë botën.” thotë Alburez-Gutierrez. “Me zgjerimin e hendekut të moshës midis individëve dhe të afërmve të tyre, njerëzit do të kenë rrjete familjare jo vetëm më të vogla, por edhe më të vjetra.”
Ndërsa këto “burime farefisnore” zgjerohen, familjet mund të kenë nevojë për më shumë mbështetje nga jashtë. Studiuesit krahasojnë një grua tipike 65-vjeçare në vitin 1950, e cila do të kishte mesatarisht 41 të afërm të gjallë, me një grua tipike 65-vjeçare që jeton në 2095 – e cila pritet të ketë vetëm 25 të afërm të gjallë.
Rreth 1000 histori të farefisnisë për secilin vend u analizuan për studimin, bazuar në të dhënat e Kombeve të Bashkuara. Nëse projeksionet rezultojnë të drejta, zhvendosja drejt familjeve më ‘vertikale’ do të ketë pasoja për dinamikën e familjesdhe për shoqëritë që i mbështesin ato.
“Këto ndryshime sizmike në strukturën e familjes do të sjellin sfida të rëndësishme shoqërore që politikëbërësit në Veri dhe Jug global duhet t’i marrin parasysh.” thotë Alburez-Gutierrez.
Hulumtimi është publikuar në PNAS.
