Nga ekipi i editorialit të përditshëm optimist
Gjetja e fjalëve të duhura për të thënë “Më vjen keq” mund të jetë e vështirë – veçanërisht nëse doni që personi tjetër ta dijë se me të vërtetë e keni fjalën. Për fat të mirë, hulumtim i ri Ofron disa udhëzime të buta: Nëse doni të tingëlloni më i sinqertë, mund të ndihmojë në përdorimin e fjalëve më të gjata.
Faljet ndonjëherë hidhen poshtë si “bisedë e lirë”-e lehtë për të thënë, edhe nëse pendimi është vetëm i thellë në lëkurë. Megjithatë, psikologjia tregon një histori tjetër. Studime vazhdimisht tregojnë se njerëzit ndjehen më mirë – dhe janë ka më shumë të ngjarë të falë dhe të rilidhemi– Kur dikush bën përpjekje për të kërkuar falje.
Pra, si mund ta bëni atë përpjekje më bindëse? Siç rezulton, jo të gjitha faljet janë krijuar të barabarta.
Pse përpjekja ka rëndësi në një falje
Hulumtimi ka treguar prej kohësh se kur dikush nuk shkon nga rruga e tyre për të kërkuar falje – duke kaluar kohë, para ose përpjekje – keqardhja e tyre haset si më e mirëfilltë. Një Studimi i vitit 2009 zbuloi se faljet e dorëzuara në mënyra të kushtueshme ose të papërshtatshme (si udhëtimi vetëm për të thënë keq personalisht) ishin më efektive sesa ato të ofruara në përpjekje minimale.
Por punë emocionale Mund të shfaqet edhe në mënyra më të vogla, më të hollësishme. Aty ku është Gjetjet e reja nga Dr. Shiri lev-ariLexues në Psikologji në Royal Holloway University of London, Ejani.
Sipas Lev-Ari, “gjatësia dhe zakonshmëria e një fjale ndikojnë sa e vështirë është të thuash ose të shkruash”. Fjalët më të gjata kërkojnë më shumë përpjekje për të artikuluar. Dhe fjalët e rralla, megjithëse potencialisht më të vështira për të thënë ose kujtuar, mund ta rëndojnë edhe dëgjuesin. Pika e ëmbël? Duke përdorur fjalë më të gjata – por akoma të njohura.
Çfarë gjeti hulumtimi
Për të eksploruar këtë, Lev-Ari kreu dy studime. Së pari, ajo analizoi postimet e faljes nga 25 të famshëm dhe 25 jo të famshëm në X (dikur Twitter), duke i krahasuar ato me tweet-et jo-apologjike të atyre përdoruesve. Rezultati? Tweet -et e faljes përmbajnë fjalë më të gjata mesatarisht – por fjalët nuk ishin më pak të zakonshme.
Tjetra, ajo u kërkoi pjesëmarrësve të vlerësojnë variacionet e faljeve që ndryshonin në gjatësinë e fjalës ose të zakonshmërinë, por jo të dy. Ja një shembull:
- “Veprimi im nuk tregon kush jam” (i shkurtër, i zakonshëm)
- “Veprimi im nuk pasqyron vetveten time të vërtetë” (e shkurtër, më pak e zakonshme)
- “Veprimi im nuk përfaqëson karakterin tim të vërtetë” (i gjatë, më pak i zakonshëm)
Pjesëmarrësit vazhdimisht i vlerësuan faljet me fjalë më të gjata si më të sinqerta. Shtë interesante, nëse fjalët ishin pak a shumë të zakonshme nuk e ndryshuan sesi ndjehej i sinqertë falja. Me pak fjalë, gjatësia kishte rëndësi – radhazi nuk e bëri.
Siç shpjegon Lev-Ari, këto gjetje sugjerojnë që njerëzit të njohin intuitivisht dhe t'i përgjigjen përpjekjeve që duhet për të përdorur fjalë më të gjata. Kjo përpjekje sinjalizon pendim më të madh – por vetëm kur nuk e bën faljen më të vështirë për personin tjetër të kuptojë.
Si ta zbatoni këtë në praktikë
Nëse jeni duke kërkuar të ofroni një falje të përzemërt, mund të jetë me vlerë të zgjidhni fjalët tuaja me pak kujdes shtesë. Në vend që të mos bëni fraza të thjeshta, të shkurtra, provoni të zgjidhni fjalë që janë pak më zyrtare ose komplekse – por akoma e lehtë për t’u kuptuar.
Mendoni “keqardhje” për “keq” ose “të papranueshme” për “të keqen”. Dhe në vend që të thuash “kjo nuk ishte në rregull”, provo “kjo ishte e pakonkurueshme për mua”. Qëllimi nuk është të tingëllojë i zbukuruar – është të tregohet se po mendon të vërtetë në ato që po thua. Kjo zhvendosje e vogël në përpjekje mund të bëjë të gjitha ndryshimet.
Puna e Lev-Ari nënvizon diçka që shumë prej nesh e kuptojnë intuitivisht: komunikim Nuk ka të bëjë vetëm me ato që themi – ka të bëjë me atë se si e themi ne. Dhe kur bëhet fjalë për falje, disa rrokje më të gjata mund të jenë vetëm ato që na nevojiten për të kapërcyer hendekun midis keqardhjes dhe pajtimit.
